روستای مهارلو نام خود را از دریاچه همجوار خود گرفته است و براساس گفتههای کهنسالان، در گذشته به دشت گل نیز معروف بوده است. این روستا در پهنه تاریخی و فرهنگی کهنی واقع شده است. تاریخ شکلگیری روستا، با توجه به آثار بر جای مانده (کاروانسرای شاه عباسی) به دوره صفوی مربوط میشود. مردم روستای مهارلو به زبان فارسی سخن میگویند، مسلمان و پیرو مذهب شیعه جعفری هستند.
روستای مهارلو در دامنههای زاگرس جنوبی و در مجاورت دریاچه مهارلو استقرار یافته و بافت مسکونی متراکمی دارد. کالبد خانههای روستاییان تحت تأثیر شرایط بیعی و نوع معیشت و فعالیت مردم شکل گرفته است. در بافت قدیمی، بقایای خانههایی با طاقهای بلند و پنجرههای قوسی، که از سنگ و ساروج و گاه از خشت و گل و چوب ساخته شدهاند به جا مانده است. خانههای جدید روستا با سقف مسطح با مصالحی از سنگ، آجر، بلوک سیمانی، آهن، سیمان و گچ ساخته میشوند.
تصویری از کشاورزی روستای مهارلو;
درآمد اکثر مردم روستای مهارلو از فعالیتهای زراعی، دامداری و تولید صنایع دستی تأمین میشود. گندم، جو، صیفیجات و از محصولات زراعی و انار، انجیر و بادام از محصولات باغی روستاست. محصولات دامی روستای مهارلو شامل گوشت، پشم گوسفند و فرآوردههای لبنی مانند شیر، ماست، کره و دوغ محلی میباشد. قالی دستبافت نیز از تولیدات صنایع دستی روستا است.
براساس نتایج سرشماری سال ۱۳۷۵، جمعیت این روستا ۵۳۹ نفر بوده است که در سال ۱۳۸۵، به ۲۴۰۰ و بر اساس سرشماری سال ۹۰، ۲۴۶۷ نفر در قالب ۶۵۲ خانوار در روستای مهارلو و ۲۴۶ نفر در قالب ۶۳ خانوار در روستای دوبنه ساکن بودهاند.
روستای زیبای مهارلو که در گذشته به دشت گل نیز معروف بوده است، با استقرار در دامنههای زاگرس جنوبی و همجواری با دریاچه زیبای مهارلو، چشماندازهای بسیار زیبا و جذابی دارد و هر ساله گروه کثیری از گردشگران تور شیراز را به سوی خود جلب میکند. برخی از جاذبههای این روستا عبارتند از: دریاچه مهارلو ،چشمه آب معدنی، امامزاده خدیجه بانو، کاروانسرای شاه عباسی، تل شرقی، قلعه شاهرخ پسر تیمور لنگ، بقعه بی بی شریفه خاتون از زیباترین جاذبههای گردشگری این روستا هستند.
نمایی زیبا از دریاچه مهارلو شیراز
از دیگر جاذبههای گردشگری روستای مهارلو میتوان به چشمه آب معدنی مهارلو اشاره کرد که دربخش جنوبی روستا واقع شده و آب این چشمه برای بیشتر بیماریهای پوستی شفابخش میباشد کوه چنار که در بخش جنوب و در فاصله چند کیلومتری در کوهستانهای مهارلو قرار دارد که پوشیده شده از چنارهای کهنسال و قدیمی که منظره خاصی با این منطقه میبخشد باغ حیدر این باغ درجنوب غربی و در فاصله یک و نیم کیلومتر واقع شده است.
نمایی از طبیعت زیبای روستای مهارلو
به طور کلی گیاهان شناسایی شده در منطقه به دو دسته بومی و زراعی قابل تقسیم می باشند که عمده گیاهان بومی شامل : انجیر ، انار ، درختچه های بادام ، گون ، درمنه ، شیرین بیان ، خارشتر ، گلزا، گیاهان چمنی و جارو می باشد .گیاهان زراعی : در اکثر مناطق ، گندم و جو به صورت دیمی و آبی در حاشیه تالاب کاشت می شوند. زراعت آبی و کشت سبزیجات در این منطقه وجود دارد .
تالاب مهارلو بخشی از منطقه شکار ممنوع مهارلو به شمار می رود . حیات وحش این منطقه به دو دسته پرندگان و پستانداران تبدیل میشود.
گونه های عمده پستانداران شامل : روباه معمولی ، شغال ، تشی با انواع جوندگان کوچک ، خرگوش و گراز که به طور پراکنده در نزدیکی مزارع کشاورزی دیده می شوند .
تصویری از حیوانات حیات وحش روستای مهارلو
این تالاب زیستگاه زمستان گذرانی پرندگان مهاجر به شمار می رود و هر ساله میزبان جمعیت فراوانی از فلامینگو هاست که از آرتمیای موجود در این دریاچه تغذیه می کنند.پرندگان شاخص این تالاب عبارتند از:فلامینگوی بزرگ در جمعیت های بالای ۴۰۰۰ قطعه، تنجه ،شاهین ، انواع کاکایی ، انواع پرندگان کنار آبزی:گیلانشاه بزرگ،سلیم کوچک،انواع آبچلیک ها ودر اطراف تالاب گونه های متنوعی از پرندگان خشکی زی نیز دیده می شود.
منطقه شکار ممنوع روستای مهارلو
منطقه شکار ممنوع مهارلو با وسعت ۳۳۶۵۰هکتار در فاصله ۲۰ کیلومتری جنوب شرقی شهر شیراز درمجاورت جاده اصلی شیراز –سروستان و بین طول جغرافیایی´۱۴° ۵۲ تا´ ۲۸°۵۳ وعرض شمالی´۰۰°۲۹ و´ ۵۷ ° ۲۹ واقع شده است. منطقه مهارلو درابتدادر تاریخ ۷۹/۵/۱ به مدت سه سال شکار ممنوع اعلام گردید وسپس در تاریخ های ۸۴/۵/۱ و ۹۱/۱/۱۵ مجددا" به مدت ۵سال تمدید گردید.
فاصله تا مرکز استان شیراز:۴۵ کیلومتر
دسترسی به روستا: این روستا از طریق شهر شیراز با جاده ای آسفالت قابل دسترسی است.
سوغات: انجیر ، بادام و انار
آب و هوا: معتدل و سرد
منبع
صومعه ساناهین (به ارمنی: Սանահինի վանք) یک صومعه مرتبط با کلیسای حواری ارمنی بنا شده در سده ۱۰ میلادی که در استان لوری ارمنستان واقع شده است.صومعه ساناهین در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار دارد. این صومعه در سده ۱۰ میلادی بنیاد گشته و به عنوان کانون آموزش تذهیب و خوشنویسی به نام بوده است. داخل و بیرون بنا زیبایی خاصی دارد و با این که در گذر تاریخ بیشتر قسمت های آن تخریب شده باز هم زیباست و شکوهی مثال زدنی دارد.
نمایی از صومعه ساناهین
در زبان ارمنی نام آن به معنای قدیمی تر از دیگری می شود . از آن جایی که این صومعه در کنار یک صومعه دیگر به نام "هاقپات" Haghpat واقع شده این نام بر روی آن گذاشته شده است.این دو صومعه بسیار شبیه به هم هستند اما یک رودخانه آن ها را از هم جدا کرده است. امروزه این صومعه در ارمنستان مقصد بسیاری از افراد در تور امنستان است زیرا ارزشی بسیار دارد و در آن می توان مجموعه از تاریخ فرهنگی، آموزشی و باستانی ارمنستان را مشاهده کرد .
معماری این صومعه به سبک قرون وسطی ارمنستان است و به همین دلیل هم ارزش زیادی دارد. در طول سه قرن پیش چندین ساختمان به این صومعه اضافه شده و همه آنها معماری متناسب با شکل اولیه این بنا دارند. بیشتر بناهای مذهبی دارای ساختارهای گنبدی هستند و گنبدهای سالن دار هم در بین آنها دیده می شود. محراب و گنبد این صومعه با عناصری ساده مانند در و پنجره، به گونه ای تزیین شده است که تحسین هر بیننده ای را برمی انگیزد؛ این تزیینات بسیار زیبا و چشم نواز هستند.
نمایی زیبا از صومعه ساناهین
در قسمت شرقی صومعه مجسمه ای از پادشاه "کیوریکا" Kyurike دیده می شود و این اولین بنایی است که نمادی از یک انسان را در معماری اش می بینیم، به همین دلیل اهمیت زیادی دارد. در داخل صومعه هم نقاشی های دیواری دیده می شود که در دیواره جنوبی به نسبت دیواره های دیگر بهتر مشخص است. این نقاشی ها برگرفته از سبک نقاشی های دیواری قرن ۱۲ هستند.
صومعه "ساناهین" Sanahin در ابتدا تنها یک ساختمان ساده بدون هیچ قسمت جانبی بود؛ اما رفته رفته پادشاهان مختلف قسمت های بسیاری را به آن اضافه کردند.در حال حاضر این بنا شامل چندین کلیسای کوچک و بزرگ می شود که هر یک دارای ویژگی های مختلفی از معماری و اندازه و طرح هستند.
کلیساهای کوچک در "هگپت" Haghpat و "ساناهین" Sanahin به خاطر داشتن ساختارهای گنبدی شکل مشهور هستند. این ساختارها در اندازه و جزییات و برخی ویژگی های تزیینی با هم متفاوت هستند. مثلا کلیسای "آستواستاستین" Astvatsatsin ساختاری ساده و کلیسای " کیوسنات آناپات "Kusanats anapat دارای ساختاری پویا تر است و قدمت آن هم به قرن ۱۳ بازمی گردد. کلیسای "آمیناپرکش"Amenaprkich در صومعه با چهار ستون ساخته معمار"جامهیر" Jhamhair می باشد و دارای چهار ستون داخلی است. برروی ستون ها کنده کاری ها و نمادهایی از سر حیوانات دیده می شود.
محراب صومعه ساناهین;
اتاق دعای کلیسای "آستواستاستین" Astvatsatsin توسط معمار "پرنس واشی واشوتین" Prince Vache Vachutian در سال ۱۲۱۱ بنا شده است این اتاق دارای سه شبستان و دو سقف شیبدار است.
ارمنستان، استان لوری، روستای ساناهین، معبد ساناهین
منبع
مدرسه علمیه عباسقلیخان از بناهای تاریخی و از مدارس علوم دینی مشهد است که توسط عباسقلیخان شاملو در عهد صفویه بنا شد. این مدرسه، امروزه از مدارس حوزه علمیه مشهد است و در ابتدای خیابان نواب صفوی، در حاشیه زیرگذر، در کنار حرم رضوی قرار دارد. این مدرسه توسط عباسقلیخان بیگلربیگی در سال ۱۰۷۷ق به دستور شاه سلیمان صفوی ساخته شده و نام سازنده در کتیبه سردر ورودی مدرسه ذکر شده است.
نمایی از اتاق های مدرسه علمیه عباسقلی خان
اتفاقات تاریخی مهمی که در این خیابان روی داده و افرادی که روزگاری در کوچه پس کوچههای نواب زندگی میکردند، امروز به تاریخ سپرده شدهاند؛ عباسقلیخان از آن دسته افراد است که برای مردم کوچه و بازار مشهد بسیار با ارزش است. مردی که نسل در نسلش حاکم خراسان بزرگ بودند و بسیاری از املاک مشهد متعلق به خاندان وی بوده است.
بنای مدرسه در دو طبقه و در چهار ضلع دارای چهار ایوان به سبک معماری عهد صفویه ساخته شده که بیش از ۱۰۰ حجره را در خود جای داده است. این مدرسه تماما با آجر ساخته شده و دارای تزئیناتی اعم از کاشیکاری و مقرنسکاری سردر ورودی ایوانها و حجرات و رواقها است. ﺳﺮدر اﯾﻦ ﻣﺪرﺳﻪ در ﺟﺮﯾﺎن ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺣﺮم و ﺗﻌﺮﯾﺾ ﺧﯿﺎﺑﺎن ﻧﻮاب ﺻﻔﻮی، ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮑﯽ از آﺛﺎر ﺗﺎرﯾﺨﯽ – ﻣﺬﻫﺒﯽ، ﺑﺪون ﺗﺨﺮﯾﺐ ﺷﮑﻞ ﻇﺎﻫﺮی ﺑﻪ ﻋﻘﺐ ﮐﺸﯿﺪه ﺷﺪ و اﮐﻨﻮن در ﺣﺎﺷﯿﻪ ﺿﻠﻊ ﺟﻨﻮﺑﯽ ﺧﯿﺎﺑﺎن واﻗﻊ ﺷﺪه اﺳﺖ.
کتابخانه مدرسه عباسقلیخان در ۱۳۳۴ش توسط سید حسن محدث تأسیس شد و کتابهای اولیه آن توسط فردی به نام سیدعلی بهشتی وقف شد و به تدریج کتابهای دیگری در زمینه علوم اسلامی به آن اضافه گردید.
مدرﺳﻪ ﻋﺒﺎﺳﻘﻠﯽﺧﺎن از ﺟﻤﻠﻪ آﺛﺎر ﻣﻌﻤﺎری ﻣﺸﻬﺪ بوده که ﺗﺤﺖ ﻧﻈﺎرت ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﯿﺮاث ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺧﺮاﺳﺎن است. اﯾﻦ ﻣﺪرﺳﻪ، اکنون در نزدیکی حرم رضوی قرار دارد و ﯾﮑﯽ از ﻣﺮاﮐﺰ ﺣﻮزه ﻋﻠﻤﯿﻪ ﻣﺸﻬﺪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﯽآﯾﺪ. خیابان نواب در نخستین ساعات روز جمعه مملو از رفت و آمد و حضور زائران تور مشهد و مجاوران است همان طور که رو به گنبد حرم امام رضا(ع) سلام میدهم خاطرات گذشته خیابان نواب با خود مرور میکنم.
مدرسه علمیه عباسقلیخان در ابتدای خیابان نواب صفوی و روبهروی شهرداری منطقه ثامن قرار دارد.
منبع
بتکده لایم سور پاگودا در ورودی خود دارای دو مجسمه غول پیکر و زیبا میباشد، این دو مجسمه ها شمشیرهای بزرگی در دست دارند. فراموش نکنید که بتکده بخشی از مجتمع معبد لایم سور است و منطقه بزرگی را پوشش می دهد . این معبد قدیمی کمی دورتر است و در یک جنگل زیبا پنهان است.
نمایی از جنگل و بتکده لایم سور پاگودا سامویی;
در اطراف جنگل یک تالاب زیبا و رویایی ساخته شده است که برخی از درختان انبه که در امتداد ساحل کاشته شده اند در روزهای مقدس بودایی، راهبان و مردم جنگل و زمین اطراف معبد را تزیین می کنند ، در محوطه اطراف بتکده و جنگل تعدادی صندلی و نیمکت برای استراحت و رفع خستگی چیده اند و باعث شده است که مکان مناسب برای آرامش گردشگران تور تایلند ایجاد شود.
در حدود یک صد متر از بتکده، یک ساختمان به نام سالن قایق خواهید دید ، که این ساختمان با دیوارهای شیشه ای از یک قایق کوچک محافظت میکند. درون آن قایق مومیایی راهبان است که بت ها را ساختند و از آن قایق استفاده می کردند. مردم بومی تایلند به این راهب به شدت احترام می گذارند، مردم محلی که برای عبادت می آیند و اگر خواسته ای داشته باشند که به آن رسیده باشند ، آنها یک قایق در مدل کوچک میخرند و در کنار این قایق بزرگ میگذارند.
تصویری از قایق مقدس در بتکده لایم سور پاگودا سامویی
نکته مهمی که گردشگران تور تایلند باید بدانند این است که به رغم موقعیت جغرافیایی معبد که در ساحل قرار گرفته است، لایم سور معبد فعالی برای عبادت است و مردم بودایی احترام خاصی نسبت به آن دارند در نتیجه لباس مناسبی بپوشید که نشانی از بی احترامی در شما دیده نشود.
بتکده لایم سور پاگودا در گوشه جنوب غربی جزیره ساموئی در نزدیکی روستای Bang Kao واقع شده است. پس از جاده اصلی، Route 4170،از روستای Baan Bang Kao، به جاده کوچکتر منتهی به ساحل میرسید که بتکده در آنجا واقع شده است. این مکان نسبتا فاصله زیادی از ساحل شرقی جزیره دارد.
شما میتوانید در مدت زمان یک ساعت از این مکان مقدس بازدید کنید.زمان بازدید از این مکان از ساعت ۰۴:۳۰ بعد از ظهر تا ۰۵:۳۰ میباشد.
منبع
این دریاچه با ابعاد ۱۰×۶ در ۲۳ کیلومتری و وسعت ۲۵ هزار هکتاری جنوب شرقی شهر شیراز و در باختر دریاچه بختگان قرار گرفته است. دریاچه مهارلو خاوریترین بخش جلگه شیراز است. مهارلو دارای آبی بسیار شور است و در فصلهای خشکی یکی از کانسارهای بزرگ نمک ایران بهشمار میآید. فرآوری نمک از این دریاچه توسط مجتمع استحصال نمک وابسته به پتروشیمی شیراز انجام میشود.
ارتفاع این دریاچه، ۱۴۶۰ متر از سطح دریا و بیشینه ژرفاى آن ۳ مترگودى است. به همین دلیل میزان تبخیر آب دریاچه بالا است و بخشى از بستر آن را لایهاى از نمک میپوشاند و فقط در بخشهاى شمالى و مرکزى آن، آن هم با ژرفاى خیلى کم (حداکثر ۵۰ سانتیمتر) و شورى زیاد،آب وجود دارد. تأمین کننده اصلى آب این دریاچه رودها و آبراهههایى هستند که از شمال باخترى و جنوب خاورى در آن تخلیه میشوند. دو رودخانه فصلی «سلطانآباد» و رودخانه خشک دریاچه مهارلو را تغذیه میکنند. آب چند چشمه نیز عمدتاً از قسمتهای غربی و شمالی وارد این دریاچه میشوند.
دریاچه مهارلو در یک فرونشست ناودیس مانند روند شمال باخترى – جنوب خاورى، شکل گرفته که گسل جوان و لرزهاى سروستان از آن میگذرد. به نظر میرسد که حرکات این گسل به ویژه از زمان پلیستوسن پسین به بعد، موجب تشکیل این فرونشست ناودیس گونه شده باشد. به باور کرینسلى در سال (۱۹۷۰) به دلیل نبود سواحل کهن یا پادگانههاى بلند، امکان وجود دریاچهاى در زمان پیش از پلیستوسن کم است و اگر دریاچهاى هم وجود داشته، در نقاطى بوده که امروزه در حاشیه دریاچه فعلى قرار میگیرد.
نمایی زیبا از دریاچه مهارلو شیراز
نمک دریاچه مهارلو شیراز
آب این دریاچه از نوع کلریدسدیم – منیزیم، سولفات سدیم(۴SO 2Na ، ۲ MgCl، NaCl ) است و از نمک این دریاچه براى صنایع پتروشیمى استفاده میشود. در ضمن بالابودن پتاسیم و به ویژه منیزیم در شورابههاى دریاچه مهارلو، امکان استحصال اقتصادى نمکهاى منیزیم به عنوان فرآورده اصلى و پتاسیم به عنوان محصول فرعى را امکانپذیر نشان میدهد.
از گیاهان اطراف این تالاب می توان به گیاهان شور پسند نظیرTamarix-Suaeda- salicornia اشاره داشت . ولی در کنار ریز تالاب های بارمیشو و آب پروران که از آب شیرین برخوردار هستند، پوشش گیاهی شامل Typha – Phragmites- Sedges- Chara است .پیشنهاد میدهیم از طبیعت بکر این منطقه در تور شیراز استفاده کنید.
نمایی از پوشش گیاهی و دریاچه مهارلو شیراز
در کنار چشمه های دائمی آب شیرین و ریز تالاب های ایجاد شده آن ، مهارلو زیستگاه بسیاری از پرندگان مهاجر نظیر انواع اردک ها ، غاز ها و فلامینگو ها است که عموماٌ برای زمستان گذرانی به این تالاب می آیند. در گزارش های سازمان حفاظت محیط زیست پرندگان فهرست شده زیر به ثبت رسیده است:
اردک مرمری- یلوه آبی – یلوه نوک سبز – چوب پا- خروس کولی دم سپید – پرستوی دریایی کوچک – سسک ابرو سفید – سسک تالابی پر سرو صدا- پلیکان سفید – غاز خاکستری- تنجه – آنقوت- خوتکا- درنای معمولی – آوست – فلامینگوی بزرگ – غاز پیشانی سفید – پلیکان پاخاکستری – اردک سرسفید – عقاب دریایی دم سفید – عقاب تالابی – عقاب شاهی – بالابان – شاهین - دم جنبانک کله زرد – گلو آبی
پرندگان دریاچه مهارلو شیراز
در خشکسالی سال ۱۳۸۷/۲۰۰۸ حدود ۹۰ درصد دریاچه «مهارلو» خشک شد و از این دریاچه به غیر از نیزارها و تالابهای اقماری چیزی بهجا نماند. در پی این خشکسالی از جمعیت ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار قطعهای پرنده فلامینگو در دریاچه مهارلو در سال ۱۳۸۷ تنها حدود ۵ هزار فلامینگو باقی ماند.
پایین آمدن سطح آب کمک می کند که شرایط برای رشد یک جلبک یا همان کشند قرمز در دریاچه ها مهیا شود از این رو به دلیل کاهش آب طی چند مدت اخیر شاهد قرمز شدن دریاچه مهارلو هستیم. کشندهای قرمز یکسری از جلبکها هستند که نسبت به شوری مقاوم بوده و زمانیکه شوری آب بالا رود این جلبکها رشدشان بیشتر می شود. روند پایین آمدن آب و بالارفتن غلظت نمک در دریاچه مهارلو باعث شده که شرایط برای زیست این جلبک فراهم شود که برای موجودات دریاچه مضر است.
هنگامی که تراکم جلبکها در سطح آب بالا رود به صورت لایه ای قرار می گیرند که مانع از تبادل هوا با آب و در نهایت کاهش اکسیژن می شود که در این شرایط سمهایی تولید می کند. رشد کشند قرمز در دریاچه مهارلو تاثیر منفی در حیات آرتمیا داشته زیرا وجود این جلبکها در دریاچه آنقدر زیاد است که رنگ دریاچه به طور کامل تغییر یافته است. آرتمیا نقش بسیار مهمی در از بین بردن برخی ناخالصیهای نمک و املاح آب و همچنین توجیه اقتصادی زیادی دارد.
مهارلو، محمودآباد، بکت، برمشور، قنبری، دوبنه (شیراز)، انجیره و اعلاالدوله از روستاهای گردشگری پیرامون این دریاچه هستند. از کوههای مشرف به دریاچه میتوان به کوه قلعه گریخته، کوه شرقی و کوه شمالی اشاره کرد.
دریاچه مهارلو واقع در شهرستان سروستان است و فاصله آن تا مرکز شهر شیراز حدود ۳۰ کیلومتر میباشد.
امیدواریم که این مطلب برای شما مفید واقع شده باشد.
خواهشمندیم در صورتیکه قصد سفر ه شهر شیراز را دارید،برای رزور تور شیراز با ما در تماس باشید.
منبع